İstanbul’da 3 Milyon 800 Bin Riskli Konut: Deprem Gerçeğiyle Yüzleşiyoruz

17 Ağustos 1999’da yaşanan büyük Marmara Depremi’nin üzerinden 26 yıl geçti. Ancak İstanbul başta olmak üzere Türkiye’nin birçok şehri hâlâ olası depremlere hazır değil. Uzmanlar, kentsel dönüşümün hızlandırılması gerektiğini vurgularken, modüler çelik yapıların çözüm olabileceğine dikkat çekiyor.

 1999 Depremi: Acı ve Uyarı

7,4 büyüklüğündeki Marmara Depremi; Kocaeli, Yalova, Sakarya, İstanbul ve Düzce’de büyük yıkıma neden oldu. Resmi verilere göre 18 bin 373 kişi hayatını kaybetti, 285 binin üzerinde konut hasar gördü. Aradan geçen yıllara rağmen riskli yapı stoku hâlâ alarm veriyor.

 İstanbul’da 1,5 Milyon Riskli Bina

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre İstanbul’da 1,5 milyon riskli bina bulunuyor. Bu yapıların 600 bininin acilen dönüştürülmesi gerekiyor. Consera Kurucusu ve Türk Yapısal Çelik Derneği Başkan Yardımcısı Melih Şimşek, “2000 sonrası yapıların deprem dirençli olduğunu varsayarsak, İstanbul’da 3 milyon 800 bin riskli konut var” diyerek tabloyu ortaya koyuyor.

 Kentsel Dönüşümde Yavaş İlerleme

Son 26 yılda İstanbul’da sadece 695 bin konutun dönüşümü tamamlandı. 93 bin konutun dönüşüm süreci ise devam ediyor. 2000 öncesi yapıların yalnızca yüzde 16’sı yeni yönetmeliklere uygun şekilde inşa edilmiş durumda.

Modüler Çelik Yapılar: Hızlı ve Güvenli Çözüm

Modüler inşaat sistemleri, geleneksel yöntemlere göre 7-8 kat daha dayanıklı ve 2-3 kat daha hızlı tamamlanabiliyor. Fabrikalarda üretilen modüller, şantiyede birleştiriliyor. Bu yöntem, inşaat süresini yüzde 40’a kadar kısaltırken iş gücü ihtiyacını da azaltıyor. Şimşek, “Modüler çelik yapılarla 3 yılda 1 milyon konut üretmek mümkün” diyor.

 Türkiye’nin Çelik Kapasitesi Yeterli

Yılda 300 bin konut üretimi için 2 milyon ton yapısal çelik gerekiyor. Türkiye’nin yıllık üretim kapasitesi ise 50 milyon ton. Bu üretim için 72 bin kişilik mavi yaka istihdamı gerekiyor. Şimşek, “Kamu, çelik yapıların gelişimini teşvik ederek bu sürece destek olmalı” diyerek çağrıda bulunuyor.

Kamu Yararı İçin Acil Eylem

Deprem dirençli yapıların inşası, sadece can ve mal kayıplarını değil, büyük ekonomik zararları da önleyebilir. Uzmanlar, niteliksiz yapıların hızla dönüştürülmesi gerektiğini vurgularken, modüler çelik yapıların bu dönüşümde stratejik rol oynayabileceğini belirtiyor.