EŞEK ARISININ MÜKEMMEL ZAMANLAMASI: DOĞADAN GELEN HESAPSIZ HESAP

Doğanın sessiz kahramanlarından biri olan eşek arısı, yavrusunu hiç görmeden onun yaşaması için kusursuz bir plan yürütüyor.

Yazan: Isa | Ataşehir’den Doğaya ve Topluma Bakış

Doğanın sessiz kahramanlarından biri olan eşek arısı, yavrusunu hiç görmeden onun yaşaması için kusursuz bir plan yürütüyor. Bu plan, milyonlarca yıldır sıfır hata ile işliyor. Peki bu zamanlama nasıl mümkün oluyor?

 Bilimsel Arka Plan

• Eşek arısı, yumurtasını bir kovuğa bırakır ve larva için canlı ama felçli bir av bulur.

• Zehir miktarı öyle hassas ayarlanır ki av ölmez, ama hareket edemez.

• Larva gelişene kadar av taze kalır; yavru çıktığında besin hazırdır.

• Ana arı yavrusunu hiç görmeden ölür; ama nesli devam eder.

 Cevapsız Sorular

• Zehir miktarı nasıl bu kadar hassas ayarlanıyor?

• Larvanın çıkış zamanı ile avın ölüm zamanı nasıl örtüşüyor?

• Bu davranışlar nasıl içgüdüsel olarak aktarılıyor?

EŞEK ARISININ İLGİNÇ ZAMANLAMASI

(arıcıların belalısı

"Şaşırmamak elde değil. İnanın çok ilginç buldum. Zevkle ve heyecanla okuyacaksınız."

Eşek arısı kendi yavrusunu hiç görmez. Fakat yaşamının gayesi onun Dünya'ya gelişine ve Dünya'ya geldikten sonra büyüyüp gelişmesine zemin hazırlamaktır.

Ana arının döllendikten sonra fazla vakti kalmamıştır. Eşek arısı toprakta kazdığı çukura, bir duvar çatlağı, ya da ağaç kovuğuna yumurtasını bırakır. Yavrusunu bir larva içinde burada yumurtladıktan sonra larvayı oracıkta bırakarak avlanmaya çıkar.

Avlayacağı av kendisi için değildir artık.

Larvadan çıkacak yavruları için avladığı avı öyle bir yerinden sokar ve öyle bir miktar zehir akıtır ki ;

Av o anda ölmez. Fakat hareket de edemez. Ancak avın vücudundaki fizyolojik yani canlılık olayları devam eder, yani avladığı hayvanı bir çeşit bitkisel hayata sokar.

Bu avın ölüp çürümemesi için gereklidir.

Eşek arısı zamanlaması başlamıştır artık.

Avladığı avı larvasının yanına getirir, bırakır ve üstünü örter. Kendi ömrü yavrularının larvadan çıkmasını görmeye yetmez, uçar ve bir yerlerde ölür.

Avlayıp larvasının yanına koyduğu av ise felç olmuştur, oradan kaçamaz. Yavrular larvadan çıkmaya yakın av da ölür. Ama bu iki olay zamanlama itibariyle birbirine o kadar yakındır ki sanki aynı anda cereyan ederler. Larvadan yavrular çıkmış, avlanan av ise sanki yeni avlanmış gibi tazeliğinden bir şey kaybetmemiştir.

Yavrular annelerinin kendileri için taze konserve gibi hazırladığı avı yiyerek büyür ve gelişirler.

Eğer ana arı ava zehrini birazcık fazla verse idi, av yavrunun larvadan çıkmasından önce ölecek ve çürüyecekti. Zehrini birazcık az verse bu sefer av felç olmayacak, yeniden hareket kabiliyeti kazanıp oradan uzaklaşacaktı. Her iki durumda da yavrular yiyecek bulamayacak ve açlıktan ölecekti. Arı da neslini devam ettiremeyecek ve bir süre sonra nesli tükenecekti.

Halbuki yapılan jeolojik kazılarda milyonlarca yıl önce yaşamış eşek arısı fosillerine çok sık rastlanmaktadır.

Demek ki eşek arısı bu işi milyonlarca yıl aynı şekilde devam ettirmektedir.

- Ebeveyn ile yavrusu hiç karşılaşmadığı halde, birbirlerini hiç görmedikleri halde bu hayat periyodunu nasıl oluyorda tıpatıp hep aynı şekilde devam ettiriyorlar ?

- Kendi ömürlerinin yavrularını görmeye yetmeyeceğini nereden biliyorlar ?

- Avladıkları avın diğer canlılar tarafından yenmemesi için her seferinde toprağın içini, bir ağaç kovuğu ya da duvar yarığını tercih etmeleri ve diğer canlılardan korumak için yuvanın üstünü her seferinde örtmeleri tesadüf olabilir mi ?

-Yavrularının larvadan ne zaman çıkacağını nasıl bilmektedirler ?

Avladıkları avın tazeliğini koruması için hemen ölmemesi gerektiğini nereden bilmektedirler ?

- Yavruların larvadan çıkış zamanı ile avın ölme zamanını aynı zaman diliminenasıl sığdırmaktalar ve bu işi sıfır hata ile milyonlarca yıldır nasıl yapmaktadırlar ?

- Avı neresinden ve ne şekilde sokacaklarını nasıl öğrenmişler ?

- Hangi ölçü ile zehir miktarını ayarlayarak avın vücuduna enjekte etmektedirler ?

- Halbuki çok az miktarda bile olsa, az ya da fazla zehir enjekte etmesi avın bir süre sonra kaçmasına ya da çürümesine neden olacaktı, yavruları da larvadan çıktığında yiyecek bulamayacak ve ölecekti. Dolayısı ile bu hayvanın soyunun tükenmesi demekti.

- Tüm bunları bir eşek arısı nasıl düşünebilmektedir..!

- Bu zamanlamayı nasıl yapmaktadır ?

Elbette anlatılan hesapların bir eşek arısından çıkmasını bekleyemeyiz.

Eşek arısının böyle bir hesabı olamaz.

O da diğer bütün hayvanlar gibi içgüdüsel hareket etmektedir.

Bu ilhamın kaynağı yüce yaratıcımızdır. Bu hesap ve kainatta cereyan eden diğer bütün hesaplar, hesaplar üstü bir hesabın varlığını bizlere anlatmaktadır