Almanya Döneri Tescilledi, Türkiye Davayı Kaybetti

Döner Değil, Söner! Almanya Döneri Tescilledi, Türkiye Davayı Kaybetti

Brüksel, 21 Eylül 2025 — Avrupa Birliği’nde görülen davada Türkiye’nin “Türk usulü döner” için yaptığı tescil başvurusu reddedildi. Böylece döner kebabının resmi tescili Almanya’ya geçti. Üstelik Almanya, dönerin bir çeşidini “Söner” adıyla markalaştırarak yeni bir gastronomik kimlik kazandırdı

öder’den Söner’e

Almanya’nın Bavyera Eyalet Başbakanı ve CSU Lideri Markus Söder, döner sevgisini bir adım ileri taşıyarak partisi aracılığıyla “Söner” markasını tescil ettirdi. Böylece Türk dönerinin karşısına, resmen Alman Söneri çıkmış oldu.

Türkiye Ne İstemişti?

Türkiye, AB’ye yaptığı başvuruda dönerin:

• Geleneksel üretim yöntemleriyle tanımlanmasını,

• Hindi eti gibi alternatiflerle yapılan ürünlere “döner” denmemesini,

• Tuz oranı ve kesim tekniği gibi kriterlerle sınırlandırılmasını talep etmişti.

Ancak Almanya, Avusturya, Belçika ve Hollanda gibi ülkelerin itirazları sonucu başvuru reddedildi. Avrupa’da döner, her ülkenin usulüne göre satılmaya devam edecek

 Döner Savaşları Başladı mı?

Türk döner üreticileri bu karara tepkili. UDOFED yetkilileri, “Döner bizim kültürel mirasımızdır. Tescil edilmemesi, gastronomik bir haksızlıktır” açıklamasında bulundu. Hukuki ve diplomatik yeni adımların atılıp atılmayacağı ise merak konusu.

Ne Olmuştu?

İstanbul merkezli Türk Döner Üreticileri Derneği (UDOFED), AB’ye başvurarak:

• “Türk usulü döner”in tescil edilmesini,

• AB ülkelerinde farklı üretim şekilleriyle yapılan dönerlerin bu isimle satılmamasını talep etmişti.

Ancak AB, bu başvuruyu kabul etmedi. Almanya, Avusturya, Belçika gibi ülkelerde döner kebap adıyla satılan ürünler, bu isimle satılmaya devam edecek.

Almanya'da dönerin adı değişecek mi?
Dönerin tescili Alman üreticiyi zora soktu. Karar çıkarsa ya daha pahalı bir tarif kullanılacak ya da dönerin adı "dönen şiş" olacak.
Dönerin "geleneksel ürün adı" (TGS) olarak tescil edilmesi talebiyle Türkiye'den Avrupa Birliği'ne (AB) yapılan başvuruya itiraz süresi doluyor. Türkiye'deki döner üreticilerini temsil eden İstanbul merkezli Uluslararası Döner Federasyonu tescil için başvuruda bulunmuş, ilgili ilan 24 Nisan'da AB Resmi Gazetesi'nde yayınlanmıştı. Karşı görüşlerin iletilmesi için tanınan üç aylık sürede Almanya'daki üreticiler 10 ayrı itiraz dilekçesi sundu.

Peki Türk derneği ne istiyor? Almanya'nın en popüler sokak lezzetinin akıbeti ne olacak?

Türkiye'nin tescil talebi dönerin kalitesi veya bu ürünü kimin üreteceğine değil, neyin döner olarak adlandırılacağına odaklanıyor.

Tescil başvurusunda dönerin sadece yukarıdan aşağıya ve 55 santimetre uzunluğunda bir bıçakla kesilebileceğine vurgu yapılıyor. "Et döner" olarak adlandırılan üründe kullanılacak hayvanın yaşı sığır için en az 16 ay, koyun için ise en az altı ay olarak belirtiliyor. Ayrıca baharat içeriğine dair de ayrıntılı bir tarif veriliyor.

Almanya'da ise daha genç hayvanlar kullanılabiliyor. Ayrıca döner içindeki kıyma miktarı, baharat oranı ve hazırlanışında kullanılan bıçak tipleri de farklılık gösteriyor. Almanya'da döner endüstrisi 1992'de regüle edilmiş, kalite standartları belirlenmişti. Tavuk dönere dair bir tarif içermeyen Alman kuralları, üründe kullanılabilecek kıyma miktarını en fazla yüzde 60 ile sınırlıyor. Ancak bu standartların yaygın olarak ihlal edildiği biliniyor.