Kemal Derviş  Para bulamıyorduk, şimdi kovuyoruz

Kemal Derviş “10 milyar dolara ihtiyacımız” var diyordu. Bugün ise bu miktardan fazla sıcak para Merkez Bankası’nın tedbirleriyle dışarı çıktı
2001 krizinde IMF’nin her dolarına muhtaç hale düşen Türkiye, 10 yıl sonra IMF’yle anlaşmayı kendi istemeyerek sonlandırdı. IMF’siz, bütçesi ve uyguladığı kendi mali disipliniyle yıldızlaşan Türkiye, 2001 krizinde dış kaynak için kapı kapı dolaşıyordu. 2001’in mart ayı sonunda ABD, IMF ve Dünya Bankası’yla görüşmesinin hemen ardından açıklama yapan dönemin Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş’in Türkiye’nin içinde bulunduğu durumu şu sözlerle anlatıyordu: “İhtiyacımız 10-12 milyar dolar. İki haftada yasaları çıkarırsak bu para gelecek.” Derviş’in Türkiye’nin ihtiyacı olduğunu söylediği miktara yakın parayı bugün  ‘sıcak para’ diye ülkeden kovuyoruz. Merkez Bankası’nın son dönemde aldığı tedbirler sonucu yurt dışına çıkan sıcak paranın miktarı 10 milyar doların üzerinde.


10 yılda 48.3 milyar dolar ödedik

Yıl     Ödenen

ayları    miktar ($)

2000    137 milyon

2001    1.5 milyar

2002    7.5 milyar

2003    2.7 milyar

2004    5.9 milyar

2005    8.4 milyar

2006    8.4 milyar

2007    5.9 milyar

2008    2.3 milyar

2009    913 milyon

2010    2.3 milyar

Toplam    48.3 milyar


2010’DA ‘SİZİ İSTEMİYORUZ’ DEDİK

Türkiye’nin 2001 krizinde muhtaç olduğu IMF’yle olan stand-by yolculuğuna tam 9 cumhurbaşkanı, 37 hükümet eşlik etti. 1961 yılından bu yana IMF’yle 19 anlaşma yapan Türkiye, ilk kez bir anlaşmaya ‘ihtiyacım yok’ gerekçesiyle ‘hayır’ deme cesaretini geçen yıl gösterdi. IMF olmadan küresel krizden hızla çıkan ve kriz öncesi seviyelere dönen sayılı ülkelerden birisi olan Türkiye’nin IMF’siz dönemde kredi notu da yatırım yapılabilir seviyeye yaklaştı. Türk Hazinesi, IMF olmadan yurt dışı piyasalarda uzun vadeli borçlanırken, Avrupa ülkeleri borç krizine girerek IMF’ye muhtaç hale geldi. • EKONOMİ SERVİSİ

 Derviş yüzde 194’le borçlandığında ‘başarılı’ denmişti

2001 krizinde iç borçlanma vadesini 3 aya kadar indiren Hazine, Türk ekonomisinde son yıllarda yaşanan toparlanmayla 2010 yılının başında borçlanma vadesini 10 yıla kadar çıkardı. 2001’de Kemal Derviş’in göreve gelmesinin hemen ardından düzenlenen Hazine’nin bono ihalesinde faiz yüzde 193.7 olduğunda gazetelerde ‘Derviş ilk sınavından geçti’ diye yorumlar yer almıştı. O ihaleye gelen 7.4 milyarlık teklif de rekor olarak yorumlanmıştı. Bugün ise Hazine’nin borçlanma faizi yüzde 7 seviyelerine kadar geriledi. İhalelerde teklifler ise zaman zaman 40 milyar liraya ulaşabiliyor.

5 milyar dolarlık IMF borcu 2012’de kapanır

Türkiye, büyük kısmı 2001 ve 2002 yıllarında olmak üzere IMF’den yaklaşık 46.3 milyar dolarlık kredi kullandı. Faizi ile birlikte IMF’ye olan borç tutarı 54-55 milyar dolara ulaşıyor. Bugüne kadar yapılan ödemelerle birlikte IMF’ye olan borç 5.6 milyar dolara geriledi. Borcun, öngörülen takvime göre 2012 yılında kapatılması planlanıyor. Hazine Müsteşarlığı’nın verilerine göre, Yunanistan başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinin IMF kredisi kullandığı 2010 yılında Türkiye, IMF’ye toplam 2 milyar 322 milyon dolarlık ödeme gerçekleştirdi. Bu ödemenin 2 milyar 191 milyon dolarını anapara, 131 milyon dolarını da faiz oluşturdu. 2010 yılında yapılan 2.3 milyar dolar ödeme ile Türkiye’nin IMF’ye yaptığı toplam borç ödemesi tutarı 48.3 milyar dolara ulaştı.