Ne mi düşünüyorum fesbuk? Zaten kuşkuluydum. Son zamanlardaki kimi okumalarımdan sonra, genel olarak sosyal medyadan özel olarak da senden (fesbuk) kuşku duyar oldum. Doğru kullanma koşuluyla elektronik medyaların yararı tartışılamaz kuşkusuz ; ama dediğim gibi doğru kulanma koşuluyla… Biz seni ya da diğer paylaşım araçlarını doğru kullanıyor muyuz acaba? Dedim ya zaten kuşkuluydum, bir de yakın zamanlarda yitirdiğimiz Zygmunt Bauman’u okuyunca kuşkum kesinleşti. Bauman, bu konuda günümüz entelektüellerini duyarsızlıklarından dolayı bi güzel azarlıyordu. Kendimi entelektüel sayamasam da bir okur yazar olarak bu azarlamadan payımı alıyorum. Şöyle diyor Zygmunt Bauman “…insanların çoğu sosyal medyayı, bir araya gelmek veya ufuklarını genişletmek için değil; tam tersine, kendilerine, kendi seslerinin yankıları olan sesleri duyacakları, kendi yüzlerinin yansıması olan yüzleri göreceklei bir konfor alanı yaratmak için kullanıyor. (Bu haliyle) Sosyal medya çok kullanışlı ve keyifi bir TUZAK…”diyor.
Evet çok keyifli ve kullanışlı bir tuzak gerçekten. Son zamanlarda sosyal medyanın doğru kullaılmazsa, örneğin, muhalefeti sanallaştırıcı, edilginleştirici etkisi üzerine tartışma sürüyor. Bir entelektüel ya da bir demokrat insan diyorlar, sosyal medyayı bir entelektüel demokrat gibi kullanmalı. Öncelile içimizi rahatlatacağını umduğumuz, politik duygusal paylaşımların edilginleştirici, sokağa, meydanlara çıkmaktan caydırıcı özelliklerini aklımızdan çıkarmamalıyız, deniyor. Klavye kahramanlığından ya da kolaycılığından uzak durmalı, yaşamın içinde olmalı; parkını, ağacını, giyimini kuşamını, yediğini içtiğini kısaca özel yaşamını ve özgürlüklerini savunan özne olmalı deniyor.
Televizyonunsa en gözde uyuşturucu olduğu, Neil Postman’dan (Televizyon Öldüren Eğlence) ve Aldous Huxley’den (Cesur Yeni Dünya) sonra, geniş kitlelerce değise de bizim gibi az çok mürekkep yalamışlarca iyici anlaşıldı. Turan Eser’in dediği gibi,” Üretilmiş gericilik, televizyon üzerinden, cehaletin sesi ve görseli olarak odalarımıza kadar giriyor. Uyuşturuyor, akıl tarlalarımızı ve ruhlarımızı çoraklaştırıyor. Medya ile aptallaştırmayı ve cehaleti örgütlüyor.”
Yukarıdaki ilk alıntıda olduğu gibi, bizi türübünden inip oyuna davet eden Zygmunt Bauman’ın önemli kitaplarından bazıları şöyle :
-
Bireyselleşmiş Toplum, Ayrıntı yayınları, çeviren:Yavuz Alagon
-
Modernlik ve Müphemlik, Ayrıntı yayınları
-
Ölümlülük Ölümsüzlük ve Diğer Hayat Stratejileri, Ayrıntı yayınları, çeviren:Nurgül Demirdöven
-
Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, Sarmal yayınları, çeviren:Ümit Öktem
-
Özgürlük, Sarmal yayınları, çeviren:Vasıf Erenus.
-
Küreselleşme, Ayrıntı yayınları, çeviren:Abdullah Yılmaz.
-
Akışkan Aşk, Versus Yayınları, çeviren:Işık Ergüden
-
Akışkan Gözetim, Bauman&Lyon, Ayrıntı Yayınları, çev: Elçin Yılmaz
-
Cemaatler Güvenli Olmayan Bir Dünyada Güvenlik Anlayışı, Say Yayınları, çev. Nurdan Soysal (2016)
Ferhat Özen